Πέμπτη 16 Απριλίου 2009

Αποκατάσταση του Οικοσυστήματος Λιμνών Παμβώτιδας και Λαψίστας

Η άναρχη ανάπτυξη, που ξεκίνησε τον 20ο αιώνα, με αποκορύφωμα τις δεκαετίες 1960, 70 και 80, που προκάλεσε και στη χώρα μας τεράστια οικολογικά προβλήματα, θεωρείται πλέον ξεπερασμένη.

Θύματα της υπό εκείνη την έννοια ανάπτυξης υπήρξαν και οι λίμνες Παμβώτιδα και Λαψίστα, ένα μοναδικό υδρογεωλιγικό σύστημα που συνέδεε τις κορυφές του Μιτσικελίου με τον Καλαμά και τον Άραχθο.

Η ιχθυοπανίδα και η υδροχλωρίδα με την ορνιθοπανίδα είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του στοιχεία.

Ψάρια κάθε λογής, καραβίδες, τα φημισμένα χέλια, που διέσχιζαν πάνω από πέντε χιλιάδες χιλιόμετρα, και έρχονταν στη λίμνη μας από την περιοχή των Σαργασσών κοντά στις Βερμούδες. Νεροχελώνες, βίδρες, νερόφιδα και πολλά άλλα είδη αποτελούσαν την υδροπανίδα της λίμνης. Η πλουσιώτατη υδροχλωρίδα έδινε ξεχωριστή ομορφιά, ο μεγαλύτερος και πλουσιότερος υδροβιότοπος της Ηπείρου στην τότε φυσική και ανέπαφη από το ανθρώπινο χέρι κατάσταση. Πελαργοί, βουτηχτάρια, φαλαρίδες, ερωδιοί, αγριόχηνες, παπιά και τόσα άλλα εύρισκαν προστασία και τροφή στην Παμβώτιδα.

Η λίμνη Λαψίστα, ήταν το φυσικό εκκολαπτήριο και ο τόπος αναπαραγωγής των ψαριών και πτηνών. Από αυτή εμπλουτίζονταν συνεχώς η λίμνη Παμβώτιδα με όλα τα είδη.

Σήμερα το οικοσύστημα είναι διαταραγμένο, έχει όμως μέσα του φοβερή δυναμική ανάκαμψης.


Ο Σύλλογός μας πιστεύει ότι η αποκατάσταση του ενιαίου οικοσυστήματος των δύο αυτών λιμνών αποτελεί μεν ευθύνη και υποχρέωση του κράτους, αλλά είναι και χρέος όλων μας. Όλοι μας είμαστε υπεύθυνοι για τις καταστροφικές επεμβάσεις. Είναι ο μοναδικός τρόπος που θα ανακόψει την καταστροφική πορεία της λίμνης και θα διασφαλίσει την επιβίωσή της.

Για να γίνει κατανοητό το μέγεθος της καταστροφής, αρκεί ν’ αναφερθεί μόνο το γεγονός ότι σήμερα το βαθύτερο σημείο της λίμνης είναι ΜΟΝΟ 6,90 μέτρα, ενώ πριν 40 χρόνια σύμφωνα με μαρτυρίες ήταν περισσότερο από 12 μέτρα.

Προς το σκοπό αυτό, ο Σύλλογός μας κατέθεσε στις 15/2/2007 στο Γενικό Γραμματέα Περιφέρειας Ηπείρου πρόταση-αίτημα για την ένταξη στο πρόγραμμα χρηματοδότησης του Δ΄ Κ.Π.Σ. (Ε.Σ.Π.Α.) «την εκπόνηση μελέτης και κατασκευή έργων αποκατάστασης του οικοσυστήματος των λιμνών Παμβώτιδα και Λαψίστα».

Με τα μέχρι σήμερα πρόχειρα ανεπαρκή και αμφιβόλου αποτελεσματικότητας μέτρα και μικροεπεμβάσεις και με ευχολόγια, δεν αντιμετωπίζεται η φθίνουσα πορεία της λίμνης ,το μέλλον της οποίας κρίνεται αβέβαιο, με βάση επιστημονικές μελέτες.

Απαιτούνται έργα σοβαρά και απαραίτητα, όπως ο καθαρισμός του πυθμένα από τη μολυσμένη λάσπη και τις φερτές ύλες που έχουν ανυψώσει τον βυθό, η απαραίτητη απομάκρυνση των αναχωμάτων και των μπαζών, η αναγκαία κατασκευή περιφερειακού δικτύου αποχέτευσης, η κατασκευή περιμετρικής αποχετευτικής τάφρου για τη συλλογή των επιβαρημένων από τα γεωργικά λιπάσματα και φυτοφάρμακα επιφανειακών υδάτων, αλλά και προσπάθεια για μερική έστω αποκατάσταση της λίμνης Λαψίστας κ.λ.π. .

Τα εν λόγω έργα είναι δαπανηρά, δύσκολα και μόνο η ένταξή τους στο Δ’ Κ.Π.Σ. (Ε.Σ.Π.Α.) θα εξασφαλίσει την χρηματοδότησή τους και την άρτια και έντεχνη κατασκευή τους.

Σημειωτέον ότι τα έργα αυτά έχουν προταθεί κατά καιρούς από ειδικούς επιστήμονες και υπάρχουν γι’ αυτά σχετικές μελέτες.

Δυστυχώς όμως λόγω ανυπαρξίας φορέα υλοποίησής των, οικονομικών δυνατοτήτων και πολιτικής βούλησης, παραμένουν ανεκτέλεστα.

Η πρόταση-αίτημα του Συλλόγου μας έγινε αποδεκτή από το Περιφερειακό Συμβούλιο στη συνεδρίασή του στην Άρτα την 14.05.2007.

Με το 130/23.06.2007 έγγραφό μας προς τον Γ.Γ. Περιφ. Ηπείρου ζητήσαμε να αναθέσει τις απαιτούμενες για τη σύνταξη μελέτης Προετοιμασίας ενέργειες, σε αρμόδια Υπηρεσία της Περιφέρειας που διαθέτει τη σχετική τεχνογνωσία. Έτσι μπορούσε να ενταχθεί στο μέτρο 6,4 χρηματοδότησης από το Γ’ Κ.Π.Σ., δεδομένου ότι ο Σύλλογός μας δεν έχει σχετική αρμοδιότητα ούτε δύναται να προβεί στις σχετικές ενέργειες.

Δυστυχώς, όπως μας εγνώρισε με έγγραφό του ο Γ.Γ. κ. Πανοζάχος, η Περιφέρεια Ηπείρου δεν αναλαμβάνει την προώθηση των ενεργειών για την ένταξη στο Δ’ Κ.Π.Σ. του αιτήματος για την αποκατάσταση του οικοσυστήματος της λίμνης. Θεωρούμε ότι το Δ’ Κ.Π.Σ. είναι μοναδική ευκαιρία, η οποία δεν πρέπει να χαθεί, επειδή ο κ. Πανοζάχος για δικούς του λόγους δεν ενδιαφέρεται ή δε συμφωνεί.

Αν ο Περιφερειάρχης έχει καλύτερη, αποτελεσματικότερη και υλοποιήσιμη πρόταση, σχετικά με την αντιμετώπιση των προβλημάτων προστασίας, αποκατάστασης και αξιοποίησης της λίμνης, οφείλει να την δημοσιοποιήσει, διότι διαφορετικά δεν έχει το δικαίωμα να στερήσει από την περιοχή μας να επωφεληθεί των δυνατοτήτων που προσφέρονται από το Δ’ Κ.Π.Σ. (Ε.Σ.Π.Α.) για την ανάπτυξή της.

-------------------------------------------------------------

Σχετικό:Η ΟΔΥΣΣΕΙΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΠΑΜΒΩΤΙΔΑΣ