Νέος άνθρωπος σε έναν παλιό σύλλογο. Ο Κώστας Σακκάς ανήκει σε μια γενιά από την οποία η τοπική κοινωνία περιμένει να αναλάβει δράση. Ο ίδιος συμμετέχει στον ιστορικό «Σύλλογο Προστασίας Περιβάλλοντος» (με ημερομηνία ίδρυσης το 1976), καταφέρνοντας έτσι να δώσει νέο αέρα και περιεχόμενο σε μια πρωτοβουλία πολιτών που παραμένει εξαιρετικά επίκαιρη. Δεν είναι φυσικά μόνος του. Όλο και περισσότεροι νέοι άνθρωποι αναλαμβάνουν δράση στην πόλη. Σήμερα ο Κώστας μας μιλά για τα φλέγοντα περιβαλλοντικά ζητήματα της περιοχής και με το λόγο και την παρουσία του στέλνει ένα μήνυμα προς όλους: ότι η ώρα της δράσης εξαρτάται από όσους θα αποφασίσουν να την αναλάβουν και όχι από εκείνους που είναι δεκτικοί να παραμερίσουν
Από πότε άρχισες να ασχολείσαι πιο ενεργά με το περιβάλλον;
Δεν έχω πολλά χρόνια. Από το 2006, όταν έμαθα από κάποιον φίλο ότι ο Σύλλογος αποκάλυψε πως 1270 στρέμματα ανήκουν στο ελληνικό δημόσιο και όχι στην Κοινότητα Αμφιθέας. Αυτή η έκταση εκ παραδρομής είχε γραφεί σε έναν χάρτη ότι ανήκε στην Κοινότητα. Το ίδιο φαινόταν και στο Κτηματολόγιο. Σημειωτέον ότι αυτή η έκταση δεν αφορά τα στρέμματα για τα οποία υπάρχουν τίτλοι ιδιοκτησίας. Το λάθος βρέθηκε λοιπόν από τον πρόεδρο του συλλόγου, τον κ. Σωτηριάδη, κι η Νομαρχία τελικά το διόρθωσε. Κάπως έτσι αποφάσισα να γραφώ στον Σύλλογο για να τον βοηθήσω.
Τι ακριβώς σε συγκίνησε σε αυτή την αποκάλυψη;
Την καταπάτηση της δημόσιας περιουσίας δεν την υποστηρίζει κανείς. Πρέπει δηλαδή κάποιος σύλλογος, κάποια μη κυβερνητική οργάνωση, να κάνει κάτι.
Πρέπει να είστε από τα λίγα νέα μέλη, δεδομένου ότι ο Σύλλογος, αν και με μεγάλη περιβαλλοντική δράση, δεν έχει προσελκύσει κόσμο.
Είναι γεγονός ότι τα περισσότερα μέλη βρίσκονται στον σύλλογο από την ίδρυσή του, το 1976. Οι πρώτοι νέοι που μπήκαμε ήμουν εγώ και ένας φίλος, ο Αποστόλης Κοκορδάτος. Νομίζω ότι ο Σύλλογος δεν τραβάει νέα μέλη γιατί δεν είναι γνωστός, αν και κατά καιρούς υπάρχουν δημοσιεύσεις στον Τύπο σχετικά με τις δραστηριότητές του. Ίσως να υπάρχει και μια προκατάληψη απέναντι στους περιβαλλοντικούς συλλόγους που την είχα κι εγώ, ότι δηλαδή είναι ακραίες οι απόψεις τους. Στον Σύλλογο μας δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Η άποψή μας είναι ότι πρέπει να κάνουμε αυτό που λένε οι περιβαλλοντικές μελέτες, τις οποίες και πληρώνουμε ως πολίτες. Το διαχειριστικό σχέδιο της λίμνης, που είναι η τελευταία επίσημη μελέτη για την Παμβώτιδα, αναφέρει συγκεκριμένα μέτρα. Οι κυβερνώντες όμως κάνουν ακριβώς το αντίθετο. Οπότε κάποιος πρέπει να υποστηρίξει αυτά που λένε οι επιστήμονες κι οι μελέτες. Αυτός είναι ο λόγος που πρέπει να υπάρχουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις. Να είναι ο καταλύτης, να μη γίνονται τα πράγματα αντίθετα από ό,τι πρέπει να γίνουν.
Ο Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος δίνει έμφαση μόνο στη λίμνη. Γιατί;
Δεν έχουμε το ανθρώπινο δυναμικό για να ασχοληθούμε με τα πάντα. Είμαστε επτά μέλη στο διοικητικό συμβούλιο που βασικά αυτοί ασχολούμαστε. Είναι πολύ χρονοβόρο να ασχολείσαι με τα πάντα. Όσον αφορά τη λίμνη, οι παρεμβάσεις μας εκεί έχουν άμεσο αποτέλεσμα. Οι κυβερνώντες προσπαθούν να περιορίσουν τη λίμνη στα αναχώματα σε αντίθεση από ό,τι λένε οι μελέτες, Ο σύλλογος με προσφυγές -δεν έχει άλλο τρόπο να το κάνει- προσπαθεί να το αποτρέψει. Το πρόβλημα είναι οι πολιτικές. Δεν μπορεί η λίμνη να ήταν καθαρή πριν από 30 χρόνια, και να μην είναι σήμερα με την τεχνολογία που έχουμε.
Με προσφυγή του Συλλόγου καταργήθηκε η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) για τη λίμνη και αναμένεται το Προεδρικό Διάταγμα. Τι προστατεύει τη λίμνη αυτή τη στιγμή;
Η Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου (ΖΟΕ). Η ΚΥΑ αναιρέθηκε γιατί η προστασία που έδινε στις περιοχές ήταν λιγότερο αυστηρή από τη ΖΟΕ. Άρα ουσιαστικά δεν καταργήσαμε κάποια προστασία, γιατί δεν υπήρχε κάποια περαιτέρω προστασία. Μάλιστα η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας βασίστηκε στο ότι ο Μάτσικας αποχαρακτηρίστηκε παράνομα από βιότοπος το 1993. Περιμένουμε τώρα το Προεδρικό Διάταγμα για να μας πει τι θα γίνει. Δεν αποκλείεται ο Μάτσικας να χαρακτηριστεί ξανά βιότοπος.
Την ίδια ώρα εκκρεμεί και η μελέτη του Ρυθμιστικού Σχεδίου.
Για την οποία έχουμε εκφράσει τις αντιρρήσεις μας. Εδώ και πάλι αποδεικνύεται η αντίφαση μεταξύ των επιστημόνων και των πολιτικών. Το Ρυθμιστικό λέει νέο ποδηλατόδρομο στην ακτή της Παμβώτιδας, από την Αμφιθέα μέχρι το αντιλιοστάσιο του Πόρου. Το διαχειριστικό σχέδιο όμως λέει ότι η σημαντικότερη περιοχή είναι οι καλαμώνες γύρω από την όχθη. Λέει όχι στο μπάζωμα, στο κρηπίδωμα. Κι εμείς τι θέλουμε να κάνουμε; Ακριβώς τα αντίθετα.
Με την προσφυγή για την οριοθέτηση της λίμνης τι γίνεται;
Κι εδώ πάλι άλλα λένε οι επιστήμονες, άλλα κάνουν οι πολιτικοί. Το διαχειριστικό σχέδιο λέει ότι ο παλιός αιγιαλός και οι πλημμυρικές εκτάσεις εκτείνονται εκτός του τεχνητού αναχώματος. Μάλιστα χαρακτηρίζει το ανάχωμα ως αυθαίρετο. Η επιτροπή οριοθέτησης πήγε και έβαλε τον παλιό και τον υφιστάμενο αιγιαλό πάνω στο ανάχωμα. Εδώ πρέπει να πω ότι ακόμα κι αν δεν καταφέρουμε να πάμε την οριοθέτηση πίσω από το ανάχωμα, οι υδροβιότοποι του Μάτσικα και κυρίως του Κατσικά και της Αμφιθέας, θα πρέπει να οριστούν ως υδροβιότοποι. Είχαμε προτείνει στην Περιφέρεια να γίνει μελέτη αποκατάστασης των υδροβιότοπων αλλά ο κ. Πανοζάχος την απέρριψε την πρότασή μας.
Το οικολογικό πάρκο σε Ανατολή και Κατσικά έχει μέλλον, από τη στιγμή που οι δύο δήμαρχοι αρνούνται να υπογράψουν τη σχετική προγραμματική σύμβαση με τη Νομαρχία;
Πιστεύω ότι η περιοχή του Κατσικά θα μπορούσε να αναπτυχθεί με ένα περιβαλλοντικό πάρκο προς όφελος και του Δήμου. Αυτή τη στιγμή, αν σκεφτεί κανείς ότι έχουμε μπαζώσει τη λίμνη σε Γιάννενα και Ανατολή, ο δήμος Παμβώτιδας είναι ο πιο σωστός περιβαλλοντικά. Άρα δεν μπορούμε να τον «τιμωρήσουμε». Η ανάπτυξη ενός περιβαλλοντικού πάρκου μπορεί να γίνει κατά τέτοιον τρόπο ώστε να πηγαίνουμε για καφέ εκεί, κι όχι στον Μώλο, για παράδειγμα. Τα περιβαλλοντικά πάρκα στη Μεγάλη Βρετανία έχουν μέσα και θέατρα, και καφέ, και μουσεία. Είναι πολυχώροι ουσιαστικά. Αλλά δεν μπορούμε να φτιάξουμε ξενοδοχεία εκεί.
Ελπίζετε ότι κάτι μπορεί να αλλάξει με τη νέα κυβέρνηση;
Διαχρονικά δεν έχουμε δει διαφορά στις κυβερνήσεις στο θέμα του περιβάλλοντος. Η ΚΥΑ που αναιρέθηκε, έγινε από το ΠΑΣΟΚ. Οι πολιτικές για τη λίμνη δεν έχουν αλλάξει. Δεν πάει κάποιος να την προστατέψει. Και το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ κινήθηκαν στο ίδιο πνεύμα, στο να περιορίσουν τη λίμνη στα αναχώματα. Είναι θετικό βέβαια το γεγονός ότι δημιουργήθηκε ξεχωριστό υπουργείο Περιβάλλοντος. Θα δούμε.
Και οι Γιαννιώτες; Δεν θα έπρεπε να είναι πιο απαιτητικοί στο θέμα του περιβάλλοντος;
Ο κόσμος δεν έχει ενημέρωση για τα περιβαλλοντικά ζητήματα. Αν ενημερωθούν πραγματικά για το τι λένε οι επιστήμονες, τότε όλη η κοινωνία θα αντιδράσει. Γιατί η λίμνη, ο τουρισμός, κινεί όλη την τοπική οικονομία. Γιατί τι έχουμε; Έχουμε τη λίμνη, το Πανεπιστήμιο και το νοσοκομείο. Ο τουρίστας δεν θα έρχεται να βλέπει μια καταπράσινη λίμνη χωρίς παπιά. Αν καταστραφεί η λίμνη, θα χάσουμε και τον τουρισμό. Αν υπάρξει και το οικολογικό πάρκο στον Κατσικά, τότε θα έρχονται από όλη τη Ελλάδα και όλον τον κόσμο να το επισκεφτούν. Πρέπει όλοι μας να δώσουμε βάση στην ενημέρωση της γιαννιώτικης κοινωνίας. Αν ενημερωθεί κάποιος για ένα πρόβλημα, τότε έχουμε στα χέρια μας το ήμισυ της λύσης του προβλήματος
Συνέντευξη:
ΒΑΡΒΑΡΑ ΑΓΓΕΛΗ
Ο Κώστας Σακκάς, ένας νέος άνθρωπος, πολιτικός μηχανικός στο επάγγελμα, τα τελευταία χρόνια δραστηριοποιείται έντονα στα περιβαλλοντικά ζητήματα. Η δραστηριοποίησή του πήρε πιο οργανωμένη μορφή, όταν έγινε μέλος του Συλλόγου Προστασίας Περιβάλλοντος. Μέσω του συλλόγου, κι από τη θέση του γραμματέα πια, προσπαθεί να αποδείξει στον εαυτό του και στην τοπική κοινωνία ότι το περιβάλλον της πόλης αξίζει όχι μόνο μια ευκαιρία, αλλά πολλές.