Πέμπτη 16 Απριλίου 2009

Ακύρωση της 22943/2003 Κ.Υ.Α. με την 3595/2007 Απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας

Η Έκτακτη Γενική Συνέλευση (22.09.2003) των μελών του Συλλόγου μας με ομόφωνη απόφασή της αποφάσισε την προσφυγή του Συλλόγου στο Συμβούλιο της Επικρατείας με εντολή στο Διοικ. Συμβούλιο να καταθέσει αίτηση ακυρώσεως της 22943/2003 Κ.Υ.A..

Με την 3595/2007 απόφασή του το Σ.Τ.Ε. έκανε δεκτή την αίτηση του Συλλόγου μας και ακύρωσε την 22943/2003 K.Υ.A. περί χαρακτηρισμού της χερσαίας και λιμναίας περιοχής της λίμνης Παμβώτιδας, ως περιοχή οικοανάπτυξης.

Ο Σύλλογός μας ζήτησε την ακύρωση της K.Υ.A. επειδή αυτή η απόφαση είχε πολλές αρνητικές ρυθμίσεις σε βάρος της λίμνης όπως:

• Μείωνε την έκτασή της κατά 5000 στρέμματα, περιορίζοντάς την αυθαίρετα μέχρι τα αναχώματα.

• Νομιμοποιούσε έμμεσα τα μπαζώματα και τις παράνομες καταλήψεις λιμναίων εκτάσεων.

• Απεκλειε για πάντα την επικοινωνία της λίμνης με τις αμφίδρομες πηγές Μητσικελίου και τους υδροβιότοπους, ανοίγοντας το δρόμο για οικοδοποίησή τους.

• Επέτρεπε νέες γεωτρήσεις και ανέγερση πολυόροφων οικοδομών, σε ελάχιστη απόσταση από τη λίμνη.

• Γενικά, προέβαινε σε υποβάθμιση, του εξόχως ευαίσθητου και ευπαθούς οικοσυστήματος της λίμνης και της γύρω περιοχής, με πλήρη αντίθεση στις διατάξεις του άρθρου 24 του Συντάγματος.

Οριοθέτηση της Λίμνης

Ο Σύλλογός μας από το 1976 που ιδρύθηκε, είχε θέσει ως πρώτο στόχο την οριοθέτηση της λίμνης. Ανταποκρινόμενες στο αίτημά μας οι αρμόδιες προς τούτο υπηρεσίες, Τοπογραφική Υπηρεσία και Οικονομική Εφορία ξεκίνησαν την σχετική διαδικασία.

Στα χρόνια που πέρασαν, οι υπηρεσίες της Νομαρχίας Ιωαννίνων πιεζόμενες από τον Σύλλογό μας, τον τοπικό τύπο και την κοινωνία των Ιωαννίνων, επιχείρησαν επανειλημμένως να δώσουν λύση στο πρόβλημα ανεπιτυχώς. Οι αποφάσεις των Επιτροπών Οριοθέτησης Αιγιαλού και παραλίας των δεκαετιών 1980 και 1990, ουδέποτε προωθήθηκαν για επικύρωση από τον αρμόδιο Υπουργό.

Εκείνες οι Επιτροπές, στις οποίες συμμετείχε ως μέλος εκπρόσωπος της Υδρογραφικής Υπηρεσίας του Γ.Ε.Ν., με ομόφωνες αποφάσεις είχαν προβεί στον καθορισμό της οριογραμμής όχθης, στο υψόμετρο του υπερχειλιστή των 469,54 μέτρων, μη λαμβάνοντας υπόψη την ύπαρξη του αναχώματος, και της οριογραμμής της παλαιάς όχθης στο φυσικό ανάγλυφο του εδάφους που οριοθετεί ο υδροβιότοπος.

Με τον νέο Νόμο 2971/2001, καταργήθηκε ειδικά για τις λίμνες και τους ποταμούς, η συμμετοχή στην Επιτροπή Οριοθέτησης, εκπροσώπου του Γ.Ε.Ν. . Αντικαταστάθηκε από υπάλληλο της Νομαρχίας γεωπόνο. Η αλλαγή αυτή προφανώς έγινε επειδή η Υδρογραφική Υπηρεσία του Γ.Ε.Ν. και ο εκπρόσωπός της, ήταν κάθετα αντίθετοι στην οριοθέτησης της λίμνης στα όρια των αναχωμάτων. Σημειωτέον ότι πλην της Παμβώτιδας ουδεμία άλλη λίμνη αντιμετώπιζε θέμα οριοθέτησης.

Ποδηλατόδρομος επάνω στο Ανάχωμα

Η Περιφέρεια Ηπείρου το 2003 διενήργησε διαγωνισμό για την εκπόνηση μελέτης «Ανάπλασης-Αξιοποίησης και προστασίας της Παμβώτιδας». Τον Νοέμβριο του 2005 υπογράφηκε Σύμβαση μεταξύ της Δ/νσης Δημοσίων Έργων της Περιφέρειας Ηπείρου και των επιλεγέντων μελετητικών γραφείων. Βάσει της συμβάσεως αυτής τα μελετητικά γραφεία ανέλαβαν έναντι τιμήματος 508.475,00 ευρώ την εκτέλεση των κατωτέρω εργασιών:

ΠΡΩΤΟ ΣΤΑΔΙΟ: Σύνταξη τοπογραφικών, υψομετρικών και κτηματολογικών διαγραμμάτων απαραιτήτων για την οριοθέτηση της λίμνης.

ΔΕΥΤΕΡΟ ΣΤΑΔΙΟ: Προμελέτες ανάπλασης παραλίμνιας περιοχής, ποδηλατόδρομου και περιβαλλοντικών επιπτώσεων

ΤΡΙΤΟ ΣΤΑΔΙΟ: Οριστικές μελέτες ανάπλασης παραλίμνιας περιοχής, ποδηλατόδρομου και μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

Δυστυχώς όμως, πριν γίνει η οριοθέτηση της λίμνης και πριν συνταχθούν οι αρχιτεκτονικές και περιβαλλοντικές μελέτες, η Νομαρχία Ιωαννίνων προχώρησε τελείως αυθαίρετα και παράνομα στην κατασκευή πεζόδρομου-ποδηλατόδρομου, επάνω στο μήκος 3 χιλιομέτρων αρδευτικό ανάχωμα περιοχής Ανατολής-Κατσικά.

Αποκατάσταση του Οικοσυστήματος Λιμνών Παμβώτιδας και Λαψίστας

Η άναρχη ανάπτυξη, που ξεκίνησε τον 20ο αιώνα, με αποκορύφωμα τις δεκαετίες 1960, 70 και 80, που προκάλεσε και στη χώρα μας τεράστια οικολογικά προβλήματα, θεωρείται πλέον ξεπερασμένη.

Θύματα της υπό εκείνη την έννοια ανάπτυξης υπήρξαν και οι λίμνες Παμβώτιδα και Λαψίστα, ένα μοναδικό υδρογεωλιγικό σύστημα που συνέδεε τις κορυφές του Μιτσικελίου με τον Καλαμά και τον Άραχθο.

Η ιχθυοπανίδα και η υδροχλωρίδα με την ορνιθοπανίδα είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του στοιχεία.

Ψάρια κάθε λογής, καραβίδες, τα φημισμένα χέλια, που διέσχιζαν πάνω από πέντε χιλιάδες χιλιόμετρα, και έρχονταν στη λίμνη μας από την περιοχή των Σαργασσών κοντά στις Βερμούδες. Νεροχελώνες, βίδρες, νερόφιδα και πολλά άλλα είδη αποτελούσαν την υδροπανίδα της λίμνης. Η πλουσιώτατη υδροχλωρίδα έδινε ξεχωριστή ομορφιά, ο μεγαλύτερος και πλουσιότερος υδροβιότοπος της Ηπείρου στην τότε φυσική και ανέπαφη από το ανθρώπινο χέρι κατάσταση. Πελαργοί, βουτηχτάρια, φαλαρίδες, ερωδιοί, αγριόχηνες, παπιά και τόσα άλλα εύρισκαν προστασία και τροφή στην Παμβώτιδα.

Η λίμνη Λαψίστα, ήταν το φυσικό εκκολαπτήριο και ο τόπος αναπαραγωγής των ψαριών και πτηνών. Από αυτή εμπλουτίζονταν συνεχώς η λίμνη Παμβώτιδα με όλα τα είδη.

Σήμερα το οικοσύστημα είναι διαταραγμένο, έχει όμως μέσα του φοβερή δυναμική ανάκαμψης.

Παμβώτιδα: Λίμνη - Λεκάνη Αρδευτικών Υδάτων

Το Υπουργείο γεωργίας για να προσφέρει στη γεωργία καλλιεργούμενες εκτάσεις κατά την 10ετία του 1960 προέβηκε στην αποξήρανση της λίμνης Λαψίστας. Το 1970-71 κατασκεύασε αναχώματα πέριξ της λίμνης Παμβώτιδας, μεταβάλλοντάς την όμως σε κλειστή δεξαμενή για τις ανάγκες της άρδευσης.

Αυτά τα αναχώματα απέκλεισαν την επικοινωνία της λίμνης με τις αμφίδρομες πηγές Μιτσικελιού και του υδροβιότοπους.

Η λίμνη στερήθηκε πολλών εκατομμυρίων m3 καθαρού νερού, της δυνατότητας αυτοκαθαρισμού της και των χώρων εκκόλαψης και αναπαραγωγής. Συνέπεια : η σχεδόν εξαφάνιση της ιχθυοπανίδας της (κιπρίνια, τσίμες, γλίνια, μαρίτσια, κ.λ.π.), των χελιών, καραβίδων, βατράχων, νερόφιδων και της πλουσιότατης ορνιθοπανίδας της. Ακόμη και οι πελαργοί μειώθηκαν δραματικά αφού δεν εύρισκαν τροφή στους αποξηραμένου υδροβιότοπους (υγρολείβαδα).

Η ΟΔΥΣΣΕΙΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΠΑΜΒΩΤΙΔΑΣ

Σε όλα τα σημεία του πλανήτη οι κάτοικοι έχουν αντιληφθεί ότι το μέλλον της ανθρωπότητας είναι άμεσα συνυφασμένο με το μέλλον των οικοσυστημάτων. Κοινή είναι η συνείδηση ότι το ανθρώπινο είδος για να επιβιώσει πρέπει να προστατεύσει το φυσικό περιβάλλον και τους φυσικούς πόρους. Η προστασία του περιβάλλοντος δεν έρχεται σε σύγκρουση με την ανάπτυξη. Αντίθετα, η βιώσιμη ανάπτυξη είναι συμφέρον όλων μας.
Δυστυχώς στην χώρα μας δεν έχουμε αντιληφθεί ακόμα ότι η φύση είναι ένας συντελεστής στον παραγωγικό μας κύκλο, που δεν αυξάνεται ούτε αντικαθίσταται.

Οι λίμνες, Παμβώτιδα και Λαψίστα, ένα σπάνιο οικοσύστημα, με ιχθυοπανίδα, υδροχλωρίδα και ορνιθοπανίδα, ένας ολόκληρος κόσμος με τη δική του λειτουργικότητα που δημιούργησε η φύση πριν χιλιάδες χρόνια, ένας μοναδικής ομορφιάς επίγειος παράδεισος, καταστράφηκε από ανθρώπινες επεμβάσεις.

Με την αποξήρανση της Λαψίστας συντελέσθηκε οικολογικό έγκλημα απερίγραπτου μεγέθους. Η Παμβώτιδα διασώθηκε με σοβαρότατες επιπτώσεις, αφού απώλεσε την αδελφή Λαψίστα από την οποία εμπλουτιζόταν με όλα τα είδη του υδρόβιου βασιλείου και μεταβλήθηκε σε λεκάνη αρδευτικών υδάτων.

Ο Σύλλογός μας, από την ίδρυσή του, κατέβαλε και καταβάλλει πολλές προσπάθειες για την προστασία της λίμνης και την αποκατάσταση λειτουργίας της ως οικοσύστημα.

Παρατίθενται τα προβλήματα και οι περιπέτειες της Παμβώτιδας, πραγματική οδύσσεια, ως και οι ενέργειες του συλλόγου μας:

1. Παμβώτιδα: Λίμνη - Λεκάνη Αρδευτικών Υδάτων

2. Αποκατάσταση του Οικοσυστήματος Λιμνών Παμβώτιδας και Λαψίστας

3. Ποδηλατόδρομος επάνω στο Ανάχωμα

4. Οριοθέτηση της Λίμνης

5. Ακύρωση της 22943/2003 Κ.Υ.Α. με την 3595/2007 Απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας